نکاتی پیرامون اهمیت مصرف نمک تصفیه شده یددار
ید عنصری ضروری در عملکرد غده تیروئید بوده و همچنین برای رشد و نمو طبیعی بدن و مغز حائز اهمیت میباشد. ید به مدت طولانی در بدن ذخیره نمی شود؛ در نتیجه لازم است مقدار کمی از آن به طور مرتب از طریق خوراکی دریافت شود.
عوارض کمبود آن در دورانهای مختلف زندگی متفاوت است
در دوران بارداری: سقط جنین، اختلال رشد مغزى جنین، تولد نوزاد مبتلا به عقب ماند گى شدید ذهنی و چسمی و کرى و لالى.
در دوران کودکى: عقب ماندگی ذهنی تاخیر رشد اندامها، ناتوانى جسمى، اختلالات عضلا نى، اختلال تکلم، اختلال شنوایى.
کمبود ید ضریب هوشى کودکان را تا 13.5 امتیاز کاهش مى دهد.
درنوجوانى: گواتر، کم کارى تیروئید، عقب ماندگی رشد روانی و جسمی.
دربالغین: گواتر، خستگى زودرس، کاهش کارایى.
ساده ترین شیوه دریافت ید استفاده از نمک یددار تصفیه شده است.
چرا نمک تصفیه شده؟
ید جمع آوری شده از معادن نمک محتوی ناخالصیهای زیر است:
سولفات کلسیم یا گچ که به علت سفید بودن غیر قابل تشخیص است.
گل و لای که باعث تیرگی رنگ نمک میشود.
فلزات سنگین که از لحاظ مقدار ناچیز است ولی از لحاظ ایجاد عوارض نامطلوب و مسمومیت در بدن انسان مهم است
ناخالصی نمک سبب پنهان بودن شوری میشود.
تصفیه کردن نمک در صنایع، راهکار اساسی در جهت زدودن ناخالصی های نمک محسوب میگردد.
ید موجود در نمک های تصفیه شده به علت خالص بودن، در فرآیند طبخ غذا بهتر حفظ میگردد.
نکاتی در مورد نحوه مصرف نمک یددار تصفیه شده:
نمک را آخر پخت غذا (هنگام سرد شدن) به غذا اضافه کنید زیرا حرارت باعث از بین رفتن ید می گردد.
نگهداری نمک یددار در ظروف در بسته و بدون منفذ شیشه ای پلاستیکی، یا چوبی
اجتناب از قرار دادن نمک یددار در معرض نور مستقیم خورشید به مدت طولانی و یا رطوبت
همواره باید به تاریخ مصرف نمک و وجود پروانه ساخت از وزارت بهداشت و قید عبارت تصفیه شده بر روی بسته بندی نمک دقت نمود.
هشدار: میزان مورد نیاز نمک طعام 3تا 5 گرم در روز
ایران یکی از پر مصرف ترین کشور هاست. میانگین مصرف نمک در ایران 2 تا 3 برابر استاندارد جهانی است
واقعیاتی تلخ از نمک دریایی
فلزات سنگین موجود در نمک دریا در درازمدت منجر به سرطان میشود.
نمک دریا از بخار شدن آب دریاها یا دریاچهها تولید میشود در برخی از محلات که نزدیک دریاچهها هستند آب را به حوضچههایی هدایت میکنند تا در مقابل نور خورشید و بادی که میوزد این آب تبخیر و رسوبات باقی مانده نمک دریا نامیده میشود.
در چند سال اخیر با گسترش تبلیغات طب سنتی استفاده از نمک دریا بیشتر شده و این درحالیست که نمک دریا با توجه به اینکه هر آلودگی که در آب دریاها، دریاچهها، رودخانه و یا اقیانوسها باشد بعد از اینکه آبش تبخیر میشود این آلودگیها در رسوبات باقیمانده که نمک دریا گفته میشود باقی میماند.
براساس آزمایشات صورت گرفته مشاهده شده که چنانچه نمک دریا تصفیه نشده باشد و مورد مصرف قرار گیرد مواد غیر ضروری که در آن وجود دارد ممکن است خاک، شن و یا گچ باشد. متاسفانه نمک دریایی عرضه شده در بازار تصفیه نشده است.
برخی از این ناخالصیها محلول یا نامحلول هستند که سبب کدر شدن رنگ این نمک با نمک تصفیه شده میشوند.چنانچه این نمک تصفیه نشوند هر آنچه آلودگی وجود دارد میتواند در آن باشد با توجه به اینکه آلاینده های محیطی و ضایعات کارخانجات در دریاها ریخته میشود ممکن است این ضایعات کارخانجات مواد شیمیایی و فلزات سنگین(سرب، آرسنیک، جیوه) باشند که پس از تبخیر در این رسوبات نمک دریایی باقی میمانند.
مطالعات نشان داده شده که فلزات سنگین میتواند خطرناک باشند و در درازمدت منجر به سرطان شوند.چنانچه نمک دریایی تصفیه نشود مشکلات بهداشتی و سلامتی زیادی را ایجاد میکند و به کلیه صدمه میزند و در درازمدت منجر به سنگ کلیه شده و بار کلیه را افزایش میدهد و میتواند باعث ناکارآمدی کلیه شود، پس از کلیه این ماده در کبد تصفیه میشود و میتواند مشکلات کبدی ایجاد کند.
نمک دریایی یک سری مواد معدنی نظیر ید را ندارد در حالیکه این ید برای عملکرد فیزیولوژیک بدن ضروری است. در طی دوران بارداری چنانچه ید بدن مادر کم باشد جنینی که دارد شکل میگیرد نه تنها از لحاظ جسمانی دچار توقف رشد میشود بلکه از لحاظ مغزی هم به خوبی رشد نمیکند وهنگامی که به دنیا میآید دچار عقبماندگیهای ذهنی میشود.
چنانچه نمک دریایی که فاقد ید است و یا ید کمتری دارد را جایگزین نمکهای یددار کنیم، یکی از مهمترین عوارض آن شیوع بالای گواتر آندمیک و عوارض آن در کودکان، نوجوانان و همه اقشار جامعه است.
باید محتاط باشیم و نمک یددار را از سفره حدف نکنیم البته استثنائاتی وجود دارد؛ بخشی از جامعه که دچار پرکاری تیروئیدی هستند تحت نظر پزشک نباید نمک یددار استفاده نکنند و باید یک نمک تصفیه شده جایگزین آن کنند.
زیادهروی در مصرف نمک منجر به ایجاد فشار خون میشود
علیرغم اینکه در طب سنتی یک سری مزایا برای نمک دریایی بیان شده اما با توجه به وجود ناخالصیهای شیمیایی موجود در آن و عوارضی که فلزات سنگین و سمومی که در رسوب نمک دریایی برای جامعه میتواند داشته باشد پیشنهاد میشود چنانچه از نمک دریایی استفاده میشود تصفیه شده باشد ولی جایگزین نمک یددار در مصرف خانواده نباشد.
ازنظر تغذیهای محاسنی برای نمک دریایی در مقابل نمک یددار نداریم و حسنی نسبت به نمک یددار استاندارد شده یددار ندارد، هر نمکی چه نمک دریایی و چه یددار و استاندارد چنانچه بیش از حد نیاز استفاده میشود منجر به افزایش فشار خون میشود.
متأسفانه در برخی کارخانجات به صورت غیرقانونی از نمک دریایی در تهیه چیپس و پفک استفاده میکنندو چون نمک دریایی ارزانتر از قیمت نمک یددار تصفیه شده بوده و شوری نمک دریایی بیشتر است، مواظب فرزندانمان باشیم چرا که این همه چیپس و پفک مصرف میکنند و علاوه بر مضرات نمک، سمومی که ذکر شد وارد بدنشان میشود.
حدود 50 تا 70 درصد نمک های خوراکی موجود در بازار کشور تقلبی و غیراستاندارد است.
باتوجه به آزمایشات و بررسی های انجام شده در وزارت بهداشت و دانشگاهها اکیداً از مصرف نمک دریا (از هر نوع و مارکی) و همینظور از مصرف نمک معدنی خودداری فرمایید. بدیهی است ابن نمکها تصفیه نشده است و حاوی قلزات سنگین و آلاینده های محیطی مضر و خطرناک برای انسان است.
هنگام تهیه نمک به موارد زیر دقت فرمایید:
1- مارک استاندارد
2- مجوز بهداشتی سازمان دارو و غذا
3- تلفن و آدرس تولید کننده
4- نمک تصفیه شده یددار با تبلور مجدد درج شده باشد.
5- از دست فروشها و دوره گردها مطلقا نمک خریداری نکنید.
6- از عطاریها نمک خریداری نشود.
7- در صورت مشاهده موارد تقلبی به مرکز بهداشت گزارش کنید.
8- نام برند را قبل از خرید جستجو کنید.
8- سایت انجمن نمک ایران http://namak.ir/fa میتواند در معرفی برندهای معتبر کمک کننده است.
:: برچسبها:
نمک دریا سمی مهلک