مرکبات مهمترین منبع ویتامین «ث» هستند؛ با این حال مانند سایر میوهها، حاوی تعدادی از مواد مغذی ضروری مانند قندها، فیبرها، پتاسیم، فولات، تیامین، نیاسین، ویتامین «ب6»، فسفر، منیزیم، مس، ریبوفلاوین، اسید پانتوتنیک و انواعی از فیتوکمیکالها (رنگدانههای گیاهی) هستند.
علاوه بر این مرکبات حاوی چربی یا سدیم نبود و یک منبع غذایی بدون کلسترول هستند. مقدار متوسط انرژی میوهها کم است که از این نظر برای مصرفکنندههایی که نگران افزایش وزن خود هستند، بسیار حايز اهمیت است.
کربوهیدرات
مهمترین ماده مغذی از نظر تولید انرژی در مرکبات، کربوهیدرات است. مرکبات حاوی قندهای سادهای همچون: فروکتوز، گلوکز و ساکاروز هستند. همچنين, مرکبات فیبر دارند که در واقع کربوهیدراتهای پیچیدهای هستند که اثر مفیدی بر سلامتی انسان دارند. فیبرها تخلیه معده را به تأخیر مياندازند و عمل هضم و جذب را کند میکنند که این امر سبب سیر شدن میشود.
ویتامین «ث»
«اسکوربیک اسید» یا همان ویتامین «ث»، یک ویتامین محلول در آب و ضروری است که نقش اساسی در تشکیل کلاژن ایفا میکند.
ویتامین «ث» در جذب آهن گیاهی بسیار مؤثر است. به درمان اضطراب و کمخونی نیز کمک میکند. ویتامین «ث» طول مدت سرماخوردگی و شدت آن را کاهش میدهد؛ همچنين, ویتامین «ث» به صورت «آنتی اکسیدان»، از آسیب رسيدن به سلولها در برابر رادیکالهای آزاد جلوگیری میکند و از پیشرفت بیماریهای گوناگوني همچون: سرطان، بیماریهای قلبی- عروقی و تشکیل آب مروارید جلوگیری میکند.
برای جلوگیری از کمبود این ویتامین, روزانه 10 میلی گرم ویتامین «ث» مورد نیاز است؛ اما برای سلامتی کل بدن 30 تا 100 گرم در روز توصیه میشود. با مصرف یک پرتقال یا گریپ فروت، به ترتیب 70 و 50 میلی گرم ویتامین «ث» دریافت خواهید کرد.
فولات
فولات یا اسید فولیک یک ویتامین محلول در آب است که برای رشد و تولید سلولهای جدید ضروری است.
فولات به تولیدDNA ، RNA و گلبولهای قرمز خون کمک میکند. مقادیر توصیهشده برای فولات180 میلیگرم برای زنان و 200 میلی گرم برای مردان است. یک لیوان (225 میلی لیتری) آب پرتقال حاوی 75 میلی گرم «اسید فولیک» است.
پتاسیم
یکی از املاح ضروری که به توازن اسید و آب بدن کمک میکند و به صورت الکترولیتي مهم، نقش مهمی در انتقال پیامهای عصبی به ماهیچه، انقباض ماهیچه و نگهداری فشار خون ایفا میکند.
نیاز روزانه به پتاسیم تقریبا 2000 میلی گرم است. یک پرتقال متوسط 235 میلی گرم و 225 میلی لیتر آب پرتقال به طور 500 میلی گرم پتاسیم دارد.
فیتوکمیکالها
این ترکیبات به طور طبیعی در گیاهان وجود دارد که بدن را از ابتلا به بیماریهای مزمن ویروسی، سرطان و بیماریهای قلبی محافظت میکند. چند نمونه از این ترکیبات مانند: فلاونوئیدها و کاروتنوئیدها هستند.
ویژگی ضدسرطانی آنها به دلیل خاصیت آنتیاکسیدانی و اثر آنها بر فعالیت آنزیمها، مسمومیتزدایی و بلوکه کردن نیتروز آمینها (ماده سرطانزا) است.
● بیماریهایی که مرکبات از ایجاد و پیشرفت آنها جلوگیری میکنند:
بیماریهای قلبی عروقی
هر برنامه غذايي حاوی چربیهای اشباعنشده و کلسترول پايین و سرشار از میوه و سبزیها سبب کاهش بیماریهای قلبی میشود. مقادیر بالای ویتامین «ث» از افزایش اکسیداسیون کلسترول بد جلوگیری میکند.
بیماریهای عصبی
در طول مراحل اولیه بارداری، دریافت مقادیر کافی فولات به منظور کاهش نقایص لوله عصبی در نوزادان ضروری است, مصرف منظم مرکبات به تأمین فولات کافی و کاهش خطرهاي زایمان کمک میکند.
کمخونی
ویتامین «ث»، جذب آهن غیر هم (آهن گیاهی) را دو تا چهار برابر افزایش میدهد. گیاهخوارانی که مقدار کمی گوشت و فراوردههای حیوانی را مصرف میکنند، بیشتر در معرض خطر کمبود آهن هستند. مصرف منظم مرکبات غنی از ویتامین «ث»، از آنمی (کم خونی) جلوگیری میکند.
همچنين, مرکبات در پیشگیری از بیماریهای دیگر نظیر آسم و پوکی استخوان و غیره نیز مفیدند.
افرادی که باید در برنامه غذایی خود، مرکبات بیشتری را مصرف کنند:
ـ افراد سیگاری و معتاد به مواد مخدر
ـ افراد الکلی
ـ بیماران (کسانی که تب، شکستگی و تب مالت دارند) و کسانی که روی آنها عمل جراحی، انجام شده است.
ـ بیماران خاص، آنهایی که دارای امراض خاص و شدیدي هستند.
ـ افرادی که سيستم ایمنی بدن آنها با مشكل روبه روست.
ـ كودکان
ـ افراد سالخورده و مسن
:: موضوعات مرتبط:
رژیمهای خاص