کانال تلگرام سلامتکده سیب ...برای عضویت "اینجا" را کلیک نمایید بلای قرن 21

عوارض نامتعارف چاقی

 

شما هم بسيار درباره عوارض چاقي شنيده‌ايد.از بيماري‌هاي قلب و عروق تا ديابت و سندروم متابوليك كه ملغمه‌اي از چند بيماري دردسر ساز است.

 توزيع چربي بدن به‌طور مستقيم با سلامت انسان ارتباط دارد. به‌نظر مي‌رسد كه چاقي شكمي يا سيب مانند خطرناك‌تر از چاقي گلابي شكل است. چراكه مقدار چربي داخل شكمي است كه ميزان خطر را زياد كرده و در نتيجه خطر بيماري‌هاي قلب و عروق، سكته مغزي، ديابت و فشار خون جداي از ميزان كل چربي بدن با چاقي شكمي زياد مي‌شود. اما شما هم تعجب خواهيد كرد اگر بشنويد افرادي كه به چاقي شكمي دچارند، بيش از ديگران به زوال عقل ( دمانس ) دچار مي‌شوند. بله درست شنيده‌ايد اين نتيجه‌اي است كه محققان در جديدترين مجله پزشكي نورولوژي به آن اعتراف كرده‌اند. از اين طور عوارض عجيب و غريب چاقي كم نداريم. باور نمي‌كنيد پس مطلب زير را بخوانيد.

پيش از اين تحقيقات زيادي انجام شده بود كه بين چاقي و مشكلات قلبي- عروقي، مقاومت به انسولين و ديابت نوع 2، بالا رفتن تري‌گليسريد و كلسترول بد ( ال- دي- ال) خون، فشار خون و سكته قلبي ارتباطاتي را نشان داده بود. حتي برخي مطالعات افزايش مرگ و مير بعضي سرطان‌ها مانند سرطان گردن رحم زنان و روده بزرگ (كولوركتال) مردان را هم با چاقي اثبات كرده بود. اما محققان گاهي به‌دنبال ارتباطات عجيب و غريبي بين بيماري‌ها مي‌گردند و جالب اين جاست كه موفق هم مي‌شوند. گروهي از دانشمندان هم براي اينكه حرف تازه‌اي گفته باشند، ديگر حرفي از خطر چاقي شكمي و احتمال ابتلا به بيماري قلبي- عروقي و ديابت نمي‌زنند.

آنها در بررسي 9 ساله خود در كاليفرنياي شمالي، قطر شكم 6هزار و538 (SAD) نفر را اندازه گرفتند. 36 سال بعد آنها را از نظر ابتلا به دمانس يا همان زوال عقل بررسي كرده و متوجه شدند كساني كه اندازه قطر شكم شان بيشتر از 25 سانتي‌متر و شاخص توده بدني‌شان بيشتر از30 كيلوگرم بر متر مربع بوده، نسبت به بقيه افراد سه برابر بيشتر به اين بيماري مبتلا شده‌اند. لازم است بدانيد در بررسي شاخص توده بدني- كه از تقسيم وزن فرد برمجذور اندازه قد او بر حسب متر به دست مي‌آيد- اگر اين عدد بين 20 تا 25 باشد وزن فرد طبيعي است، بالاي 25 فرد داراي اضافه وزن؛ بالاي 30 چاق و بالاي 35 خيلي چاق درنظر گرفته مي‌شود. با توجه به اين دو معيار آنها نتيجه گرفتند چاقي شكمي در ميانسالي مي‌تواند خطر ابتلا به زوال عقل در پيري را زياد كند.

بپا آلزايمر نگيري

اين تنها تحقيقي نبوده كه اثرات چاقي شكمي را بر قواي شناختي انسان بررسي كرده بررسي ديگري كه در دانشگاه تاسماني انجام شده نشان داده چاقي با آلزايمر هم ارتباط دارد. در اين بررسي اما ارتباط بين چاقي شكمي در دوران پيري(نه ميانسالي) و آلزايمر بررسي شد. در اين بررسي قد و وزن 50 بيمار مبتلا به آلزايمر از كلينيك‌هاي درمان اختلال حافظه، در لانكستون استراليا و بريستول انگليس اندازه‌گيري و شاخص توده بدني آنها محاسبه شد. علاوه بر اين نسبت دور كمر به دور باسن كه مي‌تواند نشان‌دهنده چاقي شكمي باشد هم اندازه گرفته شد. اين نسبت اگر در مردان بيش از 9/0 و در زنان بيش از 8/0 باشد داراي چاقي شكمي هستند.

آنها در اين بررسي متوجه شدند نه تنها چاقي و چاقي شكمي بلكه كم وزني هم با بيماري آلزايمر مربوط است.  در كشور كره هم ارتباط چاقي و قواي شناختي بررسي شد. محققان دانشكده نورولوژي دانشگاه ملي چونبوك با بررسي 467 نفر در جنوب كره متوجه شدند كساني كه با استفاده از معيار شاخص توده بدن و نسبت دور كمر به باسن چاق محسوب مي‌شوند، 37 درصد دچار ضعف عملكرد قواي شناختي هستند.

چاقي سنگ مي‌سازد

مغز تنها عضوي نيست كه عملكردش در اثر چاقي دچار اختلال مي‌شود. چاقي باعث اختلال در عملكرد كيسه صفرا شده و در ايجاد سنگ‌هاي صفراوي نيز نقش دارد. البته پيش از اين هم چاقي عامل خطري براي سنگ‌هاي صفراوي محسوب مي‌شد اما ارتباط اين سنگ‌ها با چاقي شكمي به‌خصوص در مردان مورد بررسي قرار نگرفته بود. محققان دانشگاه پزشكي هاروارد و بيمارستان زنان بريگام با اندازه‌گيري همان معيار‌ها براي چاقي افراد در 29هزار و 847 مرد سالم و پيگيري آنها متوجه شدند مرداني كه نسبت دور كمر به باسن‌شان بيش از 9/. شده بود، در مقايسه با ساير مردان بيشتر به سنگ‌هاي صفراوي علامت دار مبتلا شده بودند. در نتيجه اين محققان اعلام كردند چاقي شكمي مستقل از شاخص توده بدن مي‌تواند احتمال ابتلاي افراد به سنگ صفراوي را پيشگويي كند.

مراقب زانو‌هايت باش

محققان فرانسوي دريافتند چاقي شكمي با بيماري آرتروز هم ارتباط نزديكي دارد. البته شايد اين مورد خيلي عجيب نباشد چون بالاخره اين وزن زياد بر مفاصل و استخوان‌ها فشار وارد مي‌آورد. اما اينكه چرا چاقي شكمي يا سيب شكل بيش از گلابي شكل اين اثر را دارد نكته‌اي است كه نياز به تامل بيشتر دارد. محققان فرانسوي با بررسي افراد چاقي كه عامل خطر ديگري براي ابتلا به آرتروز زانو نداشتند، متوجه شدند 59 درصد بيماران زانودرد دارند. آنها دريافتند مستقل از شاخص توده بدني، ميزان چاقي شكمي كه با نسبت دور كمر به باسن مشخص مي‌شود هم مي‌تواند احتمال ابتلا به آرتروز و درد زانو را نشان دهد.
چرا خوابم نمي‌برد؟

جالب است بدانيد چاقي حتي در خواب هم دست از سر آدم بر نمي‌دارد. محققان معتقدند چاقي به‌خصوص از نوع شكمي‌اش موجب اختلال در خواب به‌علت قطع تنفس مي‌شود. محققان دانشگاه آنتورپ بلژيك با بررسي 27 فرد داراي اضافه وزن و 64 فرد چاق كه 40 نفرشان پسر بچه بودند متوجه شدند كه 11 درصد كودكان خروپف كرده و 11 درصدشان دچار نوع خفيف آپنه تنفسي انسدادي بوده‌اند( قطع تنفس در اثر مانعي در مسير) و 8 درصدشان نوع شديد اين بيماري و 17 درصدشان بيماري قطع تنفس مركزي‌ داشته‌اند. با توجه به اينكه بزرگي لوزه‌ها مي‌تواند موجب بيماري قطع تنفس شديد شود محققان نتيجه گرفتند اختلال تنفسي در خواب در اين گروه از كودكان چاق شايع‌تر است. اما آپنه انسدادي با چاقي شكمي ارتباطي ندارد. در عوض اين نوع چاقي با نوع مركزي قطع تنفس مربوط است.

خطر سرطان روده

آقايان توجه كنند؛چاقي مي‌تواند موجب ابتلاي شما به سرطان روده شود. محققان دانشگاه سلامت عمومي هاروارد در بوستون با بررسي و پيگيري 47هزارو 723 مرد 40 تا 75 ساله و اندازه‌گيري ميزان فعاليت و شاخص توده بدني و نسبت دور كمر به باسن آنها متوجه شدند، پس از 6 سال موارد جديدي از سرطان كولون و آدنوم در اين مردان مشاهده شد. آنها در اين بررسي متوجه شدند اگرچه فعاليت فيزيكي خطر ابتلا به سرطان كولون را در مردان كم مي‌كند اما چاقي به‌خصوص چاقي شكمي هم مستقل از فعاليت بدني در ايجاد اين سرطان نقش دارد. البته هنوز مشخص نشده اين خطر به‌علت وزن زياد است يا به‌علت رژيم پركالري و پر چربي كه اين افراد مصرف مي‌كنند.

اما در هر حال افراد چاق به‌خصوص آنها كه چربي‌بيشتر در دور شكم‌شان جمع شده بايد بيشتر مراقب خود باشند. مرگ ناگهاني از ديگر مشكلاتي است كه ارتباط آن با چاقي شكمي كشف شده است. محققان فرانسوي با بررسي 7079 مرد 43 تا 52 ساله كه زمينه‌ بيماري‌هاي قلبي را  نداشته‌اند، دريافتند قطرشكمي بيشتر مستقل از عوامل خطر قلبي- عروقي و شاخص توده بدني بوده و باعث مرگ ناگهاني بيشتر در مردان ميانسال است.

 

چاقي عامل سرطان مري هم هست
 
 
 هر روز از زيان‌هاي چاقي بيشتر آگاه مي‌شويم و به تازگي نيز نتايج مطالعه‌اي در همين زمينه منتشر شده که نشان مي‌دهد...

افراد چاق، احتمالا بيشتر از سايرين در معرض خطر ابتلا به سرطان مري هستند. به گزارش رويترز، مطالعات انجام‌شده در دانشگاه کليولند اين نتايج را به همراه داشته است.
براساس اين گزارش، اين موضوع احتمالا مي‌تواند توجيه‌کننده افزايش موارد جديد ابتلا به اين نوع سرطان در کشورهايي مانند ايالات متحده باشد؛ چرا که در اين کشورها شيوع چاقی در سالهای اخير به طور متوسط در حال افزايش بوده است. بررسي‌هاي بيشتري لازم است تا بتوان سازوکار دقيق تاثير چاقي را در بروز اين سرطان نشان داد. نتايج اين مطالعه در آخرين شماره نشريه بيماري‌هاي دستگاه گوارش آمريکا منتشر شده است.

حلقه معيوب چاقي

گرفتاري آدم‌هاي چاق، گويا يكي و دو تا نيست؛ هم ورزش برايشان سخت‌تر است، هم اشتهايشان بيشتر است و هم بايد نگران باشند كه مبادا به عوارض اضافه‌وزن مبتلا شده باشند و همين نگراني هم، باعث پرخوري بيشترشان مي‌شود.

به تازگي خبري در محافل علمي منتشر شده كه نشان مي‌دهد اين چرخه معيوب واقعا جدي‌تر از اينهاست؛ چرا كه تازه‌ترين مطالعات نشان مي‌دهد بافت چربي، به‌خصوص در نواحي دور شكم، مي‌تواند باعث ترشح هورموني شود كه اين هورمون تحريك‌كننده رشد سلول‌هاي بافت چربي و نيز اشتهاي فرد است. به اين ترتيب، چاقي، آن هم چاقي دور شكم، باز هم براي فرد بيمار، چاقي مي‌آورد.

اين هورمون، كه نوروپپتيد Y يا NPY نام دارد، براي محققان ناشناخته بود. آنها در مطالعات پيشين خود سازوكار اصلي اين هورمون را دريافته بودند؛ اما گمان مي‌كردند تنها منشا آن، خود مغز است. اما مطالعه جديد، كه روي موش‌هاي آزمايشگاهي انجام شده، نشان مي‌دهد كه چربي‌هاي دور شكمي هم مي‌توانند اين هورمون را توليد كنند. به اين ترتيب مي‌توان گفت علاوه بر اينكه مهم است عوارض چاقي را بدانيم، مهم است بدانيم اين چاقي در كدام نقطه بدن متمركز است؛ چون چاقي دور شكم و كمر، خطرناك‌تر است.

مطالعه‌اي كه در آگوست سال گذشته ميلادي در نشريه كالج بيماري‌هاي قلبي آمريكا منتشر شد، نشان مي‌داد كه دور كمر 81 سانتي‌متر به بالا براي زنان و 94 سانتي‌متر به بالا براي مردان، مي‌تواند هشداري براي وقوع حمله قلبي  با احتمال بالا باشد. اهميت موضوع تا آنجا بود كه حتي در كساني كه وزن آنها نسبت به قدشان در محدوده طبيعي بود، اما دور كمر بالا داشتند، احتمال رسوب چربي در رگ‌ها و تصلب شرائين (آترواسكلروز) بيشتر بود و اين همان چيزي است كه متخصصان قلب را نگران وقوع حمله قلبي مي‌كند.همچنين مطالعات قبلي كه در دانشگاه هاروارد انجام شده و در بهار سال گذشته منتشر شد، نشان مي‌داد كه بافت چربي پراكنده در نقاط مختلف بدن، حتي اگر نسبت وزن به قد فرد در محدوده طبيعي باشد، باز مي‌تواند دردسرساز شود.

اين محققان، با تصويربرداري خاصي از پراكندگي چربي در نقاط مختلف بدن و مقايسه تصاوير به دست آمده با احتمال خطر وقوع بيماري‌هاي قلبي در درازمدت، دريافته بودند كه هر چقدر ميزان چربي‌هاي رسوب‌كرده در ارگان‌هاي حياتي بدن مانند قلب و كبد بيشتر باشد، فرد بيشتر در معرض خطر اين بيماري‌هاست؛ حتي اگر وزن او هم طبيعي باشد و چاق به‌نظر نرسد و حالا اين مطالعه جديد، توانسته است تا حد زيادي مطالعات پيشين را در مورد چربي‌هاي تجمع‌يافته در نقاط مختلف بدن، به‌خصوص در نواحي دور شكم و كمر، ‌مشخص كند. اين چربي‌ها، با توليد هورمون NPY، چرخه معيوبي مي‌سازند كه باعث مضاعف شدن عوارض احتمالي چاقي مي‌شود.

اما محققان كانادايي مجري اين مطالعه جديد، قصد دارند از اين نتايج، نه براي نااميد كردن بيماران مبتلا به چاقي، كه در جهت يافتن راه‌هاي مناسب براي پيشگيري و درمان مشكلات آنها ا ستفاده كنند. آنها مي‌گويند يافتن نقش بافت چربي در توليد اين هورمون دردسرساز، ممكن است سرنخ‌هايي را جهت يافتن سريع‌تر و زودهنگام افراد مستعد چاقي در اختيار پزشكان قرار دهد. با انجام يك آزمايش خون ساده، در آينده، شايد بتوان اين افراد را زودتر  و قبل از اينكه در اين چرخه معيوب گرفتار شوند، شناسايي كرد.



:: موضوعات مرتبط: درمان چاقي با تكنيك هاي جديد
ن : گروه سیب
ت :